O dMuseion - nowym oprogramowaniu dla muzeów cyfrowych

Cyfrowe zbiory Muzeum Narodowego prezentowane są na platformie nowego oprogramowania, którego twórcami jest PCSS w Poznaniu. dMuseion jest oprogramowaniem bliźniaczym do dLibry, która umożliwia funkcjonowanie bibliotek cyfrowych, dlatego warto kilka słów poświęcić mu i zapoznać się z jego głównymi funkcjonalnościami.
Oprogramowanie dMuseion pozwala na przechowywanie obiektów cyfrowych (tzw. zabytki) w dowolnej formie, np. jako pliki graficzne, obiekty 3D czy dokumenty tekstowe. Każdy obiekt cyfrowy ma skojarzony opis w schemacie zdefiniowanym przez administratora muzeum cyfrowego. Przechowywane obiekty udostępniane są zwiedzającym poprzez dedykowane strony WWW w Internecie. Ponadto muzea cyfrowe dMuseion mogą współpracować z innymi systemami internetowymi, przy użyciu otwartych standardów komunikacyjnych takich jak np. protokół OAI-PMH czy kanały RSS.
Zasadnicze funkcje oprogramowania dMuseion można podzielić na trzy grupy:

• funkcje dedykowane dla użytkowników stron WWW muzeum cyfrowego
• funkcje dedykowane dla redaktorów muzeum cyfrowego
• funkcje pozwalające na integrację z zewnętrznymi systemami informacyjnymi

W skład funkcji dedykowanych dla użytkowników stron WWW (tzw. zwiedzających) wchodzą przede wszystkim te, które umożliwiają odnalezienie interesujących zabytków oraz ich zaprezentowanie:

• Wyszukiwanie – dMuseion pozwala użytkownikom na wyszukiwanie umieszczonych w nim obiektów cyfrowych. Wyszukiwanie to może odbywać się w poszczególnych elementach opisu (np. w tytułach, w autorach), w całym opisie a także w zawartości tekstowej obiektów cyfrowych, o ile format obiektu pozwala na ekstrakcję tekstu. Dostępny jest również zaawansowany formularz wyszukiwania, dający możliwość łączenia zapytań przy pomocy operatorów logicznych. Ponadto wyszukiwanie w lokalnych zasobach może być zawężone do wybranego przez użytkownika zbioru obiektów, a same wyniki wyszukiwania mogą być zawężane wg pól opisu oraz przynależności do zbioru.
• Indeksy wartości – poza wyszukiwaniem możliwe jest przeglądanie indeksów wartości. Wartości każdego elementu opisu (np. tytuł, autor) mogą być przeglądane na stronach WWW w postaci posortowanych alfabetycznie indeksów.
• Zbiory obiektów – zwiedzający może przeglądać muzeum cyfrowe korzystając ze zdefiniowanych przez redaktorów zbiorów obiektów. W ramach zbioru możliwe jest zarówno wyszukiwanie jak i przeglądanie listy obiektów.
• Pokazy obiektów – mają charakter wirtualnych wystaw, na których zabytki uporządkowane są przez redaktora zgodnie z kolejnością, w jakiej powinny być oglądane. Do każdego pokazu można przypisać logo oraz szczegółowy opis zawartości.
• Zabytki złożone – dMuseion pozwala na tworzenie zabytków złożonych, które odzwierciedlają zabytki składające się z kilku innych zabytków. Zabytki złożone ułatwiają zarówno zarządzanie znajdującymi się w nich zabytkami (np. umożliwiają modyfikację pewnych wspólnych właściwości wszystkich zabytków , takich jak przypisanie do zbioru, czy elementy opisu) jak i prezentację powiązanych ze sobą zabytków.
• Konta czytelników – czytelnicy mogą samodzielnie zakładać konta, które między innymi pozwalają im subskrybować biuletyny o nowościach wysyłane poprzez e-mail.

Redaktorzy muzeum cyfrowego mają do dyspozycji zestaw funkcji pozwalających na sprawne porządkowanie i wprowadzanie zbiorów cyfrowych. Są to przede wszystkim funkcje:

• Hierarchiczna struktura przechowywania zabytków – struktura folderów i zabytków tworzona przez redaktorów, i tylko dla nich dostępna. Jest to struktura, w której umieszczają oni obiekty cyfrowe.
• Wsadowe tworzenie zabytków – zestaw narzędzi wbudowanych w pakiet oprogramowania dMuseion pozwala na wsadowe tworzenie zabytków na podstawie informacji z systemu inwentaryzacji zabytków.
• Import metadanych zabytków – mechanizmy wbudowane w dMuseion pozwalają na utworzenie dedykowanych narzędzi importujących opisy (metadane) zabytków z zewnętrznych systemów informacyjnych, np. z systemów inwentaryzacji zabytków.
• Słowniki wartości opisów zabytków – mechanizm słowników wartości dla poszczególnych pól opisu, pozwala na łatwe zarządzanie wykorzystywanymi opisami w muzeum cyfrowym oraz kontrolowanie ich poprawności.

Oprogramowanie dMuseion umożliwia także łatwą integrację z zewnętrznymi systemami informatycznymi. Odbywa się to przede wszystkim na podstawie otwartych i uznanych standardów i protokołów komunikacyjnych:

• Kanały RSS – informacje dostępne na stronach WWW oprogramowania dMuseion są również w formie kanałów RSS. Są to między innymi takie informacje jak ostatnio dodane obiekty, czy najnowsze wiadomości. Możliwe jest również przeszukiwanie muzeum cyfrowego przy użyciu kanału RSS.
• Protokół OAI-PMH – każde muzeum cyfrowe dMuseion może udostępniać informacje o przechowywanych zabytkach poprzez protokół OAI-PMH. dMuseion może udostępniać dane w formacie Dublin Core i w formacie specyficznym dla konkretnego muzeum cyfrowego. Pozwala to na łatwe wykorzystanie metadanych z muzeum cyfrowego przez inne systemy, przez co możliwe jest zwiększenie widoczności zasobów cyfrowych w Internecie.
• SSO – dMuseion może współpracować z systemami Single Sign-On (system pojedynczego logowania), dzięki czemu możliwa jest integracja z istniejącymi portalami/systemami, które działają na zasadzie pojedynczego logowania. Obecnie mechanizmy pojedynczego logowania bazują na systemie CAS.

więcej na http://dmuseion.psnc.pl

Cyfrowe Muzeum

Ruszyło pierwsze muzeum cyfrowe w Internecie, w którym możemy podziwiać cenne zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie nie wychodząc z domu. Muzeum działa na platformie dMuseion, oprogramowaniu bliźniaczym do dLibry, które stało się platformą, na której funkcjonuje już kilkadziesiąt  bibliotek cyfrowych w Polsce. Twórcą tych platform jest  PCSS w Poznaniu. Szczególnie cenną informacją jest to, że zasób cyfrowy Muzeum Narodowego został włączony do Federacji Bibliotek Cyfrowych i jest przeszukiwalny za pomocą FBC - http://fbc.pionier.net.pl/owoc/oai-hosts, a informacje przekazywane są za jej pośrednictwem do Europeany. Gratulujemy zarówno twórcom oprogramowania jak i Muzeum Narodowemu w Warszawie.

Adres www cyfrowego muzeum - http://cyfrowe.mnw.art.pl.

Katalog biblioteczny na urządzenia mobilne?

Ależ tak, dlaczego użytkownikom posiadającym  telefony komórkowe i inne urządzenia mobilne nie udostępnic  podstawowej nformacji o naszych zasobach oraz  usług elektronicznych oferowanych za pośrednictwem systemów bibliotecznych. O uruchomieniu  tej usługi dowiedzieliśmy się od Pani Agaty Wietechy z biblioteki PISM, która pisze:
"Od 07.04.2011 działa mobilny serwis Biblioteki Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Portal dostosowany jest do warunków korzystania z Internetu przy użyciu telefonów komórkowych i urządzeń mobilnych.

Oprócz części informacyjnej w której znajdują się dane adresowe, informacje o godzinach otwarcia, adresy naszego bloga i kanału twittera, adresu mailowego, serwis oferuje dostęp do zoptymalizowanej wersji katalogu bibliotecznego i listy nowości aktualizowanej automatycznie.

Dostęp do katalogu poprzez tradycyjny adres (lub link) oraz po zeskanowaniu kodu QR; informacja na stronach Biblioteki PISM - http://bit.ly/g3tvcm

Katalog dostosowano do potrzeb wyświetlania na małych ekranach, pozwala on przeszukiwać bazę główną Biblioteki PISM, posiada podstawowe funkcjonalności pełnej wersji katalogu, wyszukiwanie proste, złożone, sortowanie wyników, przeglądanie listy nowości, zamawianie książek (po zalogowaniu). Katalog pozwala odczytywać elektroniczne wersje dokumentów jeśli są one dostępne a także na korzystanie z serwisu GoogleBooks dla odnalezionych książek.

MoBi działa w dwóch wersjach językowych polskiej i angielskiej.

Przy tworzeniu tej wersji katalogu wykorzystano zaproponowane rozwiązanie i źródła udostępnione przez Rodriga Calloniego ("The ALEPH Mobile Catalogue") na platformie El Commons, włączonej ostatnio do Ex Libris Customer Center http://www.customercenter.exlibrisgroup.com/ . Opis rozwiązania należy szukać na dole listy wyboru, pod "T"."

Gratulujemy i czekamy na naśladowców.

Alma - system biblioteczny w chmurze

2.03.2011 w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbyło się seminarium, w czasie którego zaprezentowano po raz pierwszy system biblioteczny, który działa w chmurze. Dokładną relację opubliowano na  Blogu biblioteki PISM.

poniżej cytujemy opublikowany post.

"Widzieliśmy przyszłość!
Na seminarium w BUW, 02 marca, firma ExLibris i jej polski przedstawiciel ALEPH Polska, zaprezentowali demonstracyjna wersję systemu ALMA, następcy wielu produktów ExLibrisu, w tym ALEPHa.
System integruje całkowicie całość procesów bibliotecznych i nie tylko, jako że ma być systemem uniwersalnym, łączącym cechy systemów bibliotecznych, systemów discovery, platform udostępniania dokumentów elektronicznych itp., itd.
Tym co odróżnia Almę od dzisiejszych programów jest działanie w chmurze, tzn. dane zarówno tworzone przez biblioteki jak i pobierane przez biblioteki, funkcjonują na centralnych serwerach ExLibrisu. System pozwala na zmniejszenie wysiłku opracowania dokumentu prawie do zera. Koncepcja działania w chmurze zakłada nie tylko agregowanie danych pobieranych z katalogów centralnych i katalogów lokalnych, dzielenie się danymi przez biblioteki ale także wtłoczenie do tego systemu metadanych wytwarzanych przez wydawców przed ukazaniem się książek na rynku.
Alma oferuje nowe podejście do zaspokajania potrzeb użytkowników. Użytkownik nowego systemu ma mieć wrażenie personalizacji usług skierowanych do niego.
Procesy biblioteczne mają być całkowicie zintegrowane a całość wysiłku przeniesiona na selekcję materiału do pozyskania, skupienie się na zaspokajaniu potrzeb użytkowników typu digitalizacja na życzenie itp. System zakłada integrację ze środowiskiem instytucji np. akademickiej, której służy biblioteka poprzez narzędzia pozwalające na np. pobieranie danych o studentach. Inną funkcją wbudowaną w Almę jest możliwość tworzenia repozytoriów instytucjonalnych, prowadzenie działalności wydawniczej itd.
Od strony zarządzania, imponujące wrażenie robią elementy wspomagające decyzje, w postaci świetnie skonstruowanych statystyk, wspartych wizualizacją danych.
Model systemu zakłada, niestety, obniżenie kosztów obsługi administracyjnej, technicznej i merytorycznej procesu opracowania dokumentów i ich dostarczania użytkownikowi, a więc daje możliwość redukcji personelu. Model opłat ma opierać się na systemie subskrypcyjnym.
System przedstawił Dr Axel Kaschte.
Zdjęcia z seminarium dostępne są pod adresem https://picasaweb.google.com/alephpolska/AlmaDay ."

źródło: http://bblpism.posterous.com/alma-system-biblioteczny-w-chmurze

Co oferuje nowoczesna biblioteka

Nowe technologię mogą zmienić oblicze biblioteki i jej ofertę dla czytelników. Jak może wyglądać nowoczesna biblioteka i czy  przyciągnie młodych czytelników możemy zobaczyć na filmie prezentującym bibliotekę, która wdrożyła system Aleph i Primo.
http://www.youtube.com/watch?v=5xjZ7FMsks8&feature=share « powrót

Dziennik Ustaw i Monitor Polski wyłącznie w formie elektronicznej

Od Nowego Roku wejdzie w życie uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych przewidująca, że m.in. Dziennik Ustaw i Monitor Polski dostępne będą wyłącznie w formie elektronicznej.
Zgodnie z nowelizacją, dzienniki, w których publikowane są akty prawne i decyzje władz państwowych, np. zarządzenia prezydenta, premiera, uchwały rządu, dostępne będą wyłącznie w formie elektronicznej.
Wyłącznie w postaci elektronicznej wydawane mają być - oprócz Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego - także dzienniki urzędowe ministrów kierujących działami administracji rządowej, dzienniki urzędowe urzędów centralnych oraz wojewódzkie dzienniki urzędowe oraz zbiory dzienników urzędowych.
Wyjątkiem od tej reguły będzie Monitor Polski "B" (w którym publikowane są m.in. sprawozdania finansowe określone w ustawie o rachunkowości i ogłoszenia przedsiębiorców) oraz wyodrębnione edycje dzienników wydawanych przez szefów: MON, MSWiA, MSZ, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, z aktami zawierającymi informacje niejawne.

Nowy Google eBooks

Google przedstawiło swój najnowszy produkt – Google eBooks. Ma to być platforma sprzedaży elektronicznych książek, do której dostęp możliwy będzie z dowolnego urządzenia wyposażonego w przeglądarkę internetową.
Korporacja z Mountain View startuje ze wsparciem ok. 4 tys. partnerów w USA oraz ok. 35 tys. na całym świecie. Chęć partycypacji w projekcie, który wcześniej występował pod nazwą Google Editions, wyrazili najwięksi gracze rynku wydawniczego. Docelowo w księgarni dostępnych ma być ok. 300 tys. pozycji.
Wśród partnerów znalazły się również uniwersytety oraz wydawnictwa profesjonalne i branżowe. W Google eBooks dostępne są także pozycje darmowe, dostępne w domenie publicznej (ok. 2,5 mln książek w tym momencie, docelowo – ok. 3 mln).
Z Google współpracuje również GoodReads, pierwszy i obecnie jedyny „partner afiliacyjny” projektu. Z czasem z pewnością pojawią się kolejne firmy, które będą oferować katalog książek dostępnych w Google eBooks.
Google eBooks przechowuje bibliotekę książek w chmurze. Oznacza to, że użytkownicy mogą uzyskać do niej dostęp z telefonu komórkowego oraz komputera stacjonarnego i jak zapowiada Google – powrócić do czytania książki w miejscu, w którym ostatnio przerwali.
Niestety Google eBooks dostępny jest obecnie jedynie na terytorium Stanów Zjednoczonych. Pozostaje mieć nadzieję, że szybko zawita do Polski.

źródło: e-biznes.pl